Türkiye İstatistik Kurumu'nun yayımladığı (TÜİK) Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre, 2023 yıl sonu itibarıyla Türkiye'nin toplam nüfusu 85 milyon 372 bin 377 kişi iken 15-24 yaş grubundaki genç nüfus 12 milyon 872 bin 39 kişi oldu. Genç nüfus, toplam nüfusun yüzde 15,1'ini oluşturdu. Söz konusu oran Türkiye tarihinin en düşün genç nüfus oranı olarak kayılara geçti. Genç nüfusun yüzde 51,3'ünü erkek nüfus, yüzde 48,7'sini ise kadın nüfus oluşturdu.
Birleşmiş Milletler tanımına göre 15-24 yaş grubunu içeren genç nüfus, 1950 yılında toplam nüfusun yüzde 20,8'ini oluştururken bu oran 2013 yılında yüzde 16,6 ve 2023 yılında yüzde 15,1 oldu.
Nüfus projeksiyonlarına göre genç nüfusun toplam nüfus içindeki oranının 2030 yılında yüzde 14,0, 2040 yılında yüzde 13,4, 2060 yılında yüzde 11,8 ve 2080 yılında yüzde 11,1'e düşeceği öngörüldü.
Türkiye'nin genç nüfus oranı AB üye ülkelerinden yüksek
Türkiye'nin genç nüfus oranının yüzde 15,1 ile Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin genç nüfus oranlarından daha yüksek olduğu görüldü. AB üyesi 27 ülkenin genç nüfus oranları incelendiğinde, 2023 yılında genç nüfus ortalaması yüzde 10,6 oldu. AB üye ülkeleri arasında en yüksek genç nüfus oranına sahip olan ülkelerin sırasıyla yüzde 12,5 ile İrlanda, yüzde 12,3 ile Hollanda ve yüzde 12,2 ile Danimarka olduğu görüldü. Genç nüfus oranının en düşük olduğu ülkeler ise sırasıyla yüzde 8,9 ile Bulgaristan, yüzde 9,5 ile Litvanya ve Slovenya, yüzde 9,7 ile Polonya ve Letonya olduğu görüldü.
ADNKS sonuçlarına göre 2023 yılında genç nüfus oranının en yüksek olduğu il, yüzde 21,5 ile Hakkari oldu. Bu ili yüzde 21,1 ile Şırnak ve Siirt, yüzde 20,2 ile Bayburt izledi. Genç nüfus oranının en düşük olduğu il yüzde 12,1 ile Balıkesir oldu. Bu ili yüzde 12,2 ile Muğla ve yüzde 12,4 ile Ordu izledi.
Genç nüfus yaş grubuna göre incelendiğinde, 2023 yılında genç nüfusun yüzde 30,3'ünün 15-17 yaş grubunda, yüzde 19,4'ünün 18-19 yaş grubunda, yüzde 29,4'ünün 20-22 yaş grubunda ve yüzde 20,9'unun ise 23-24 yaş grubunda yer aldığı görüldü.
Beklenen yaşam süresi 15 yaşındaki gençler için 63,5 yıl oldu
Hayat Tabloları, 2020-2022 sonuçlarına göre doğuşta beklenen yaşam süresi, Türkiye geneli için 77,5 yıl, erkekler için 74,8 yıl ve kadınlar için 80,3 yıl oldu.
Türkiye'de çalışma çağının başlangıcı olan 15 yaşındaki gençler için beklenen yaşam süresinin 63,5 yıl, erkekler için 60,8 yıl ve kadınlar için 66,2 yıl olduğu görüldü. Diğer bir ifade ile 15 yaşına ulaşan genç kadınların genç erkeklerden ortalama 5,4 yıl daha fazla yaşayacağı tahmin edildi.
Evli olan genç kadınların oranı, evli olan genç erkeklerin oranının 3,6 katı oldu
Genç nüfus yasal medeni duruma göre incelendiğinde, cinsiyetler arasında önemli farklılıklar olduğu görüldü. Genç erkek nüfusun 2023 yılında yüzde 96,4'ünün hiç evlenmemiş, yüzde 3,5'inin evli, yüzde 0,1'inin boşanmış olduğu görülürken genç kadın nüfusun yüzde 86,8'inin hiç evlenmemiş, yüzde 12,7'sinin evli, yüzde 0,4'ünün ise boşanmış olduğu görüldü.
Türkiye'de 2021/'22 öğretim yılında yüzde 44,7 olan yükseköğretim net okullaşma oranı, 2022/'23 öğretim yılında yüzde 46,0'a yükseldi. Yükseköğretim net okullaşma oranı cinsiyete göre incelendiğinde, erkeklerde bu oran yüzde 40,3'ten yüzde 41,1'e kadınlarda ise yüzde 49,2'den yüzde 51,2'ye yükseldi.
Ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin oranı yüzde 22,5 oldu
Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre gençlerde işgücüne katılma oranı, 2022 yılında yüzde 43,8 iken 2023 yılında yüzde 45,6 oldu. Genç erkeklerde işgücüne katılma oranı 2022 yılında yüzde 56,2 iken 2023 yılında yüzde 57,4, genç kadınlarda ise bu oran 2022 yılında yüzde 31,0 iken 2023 yılında yüzde 33,1 oldu.
Gençlerde işsizlik oranı, 2022 yılında yüzde 19,4 iken 2023 yılında yüzde 17,4 oldu. Genç erkeklerde işsizlik oranı 2022 yılında yüzde 16,4 iken 2023 yılında yüzde 14,3, genç kadınlarda ise bu oran 2022 yılında yüzde 25,2 iken 2023 yılında yüzde 23,2 oldu.
Ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin oranı 2022 yılında yüzde 24,2 iken 2023 yılında yüzde 22,5 oldu. Genç erkeklerde ne eğitimde ne istihdamda olanların oranı 2022 yılında yüzde 16,4 iken 2023 yılında yüzde 15,6, genç kadınlarda ise bu oran 2022 yılında yüzde 32,3 iken 2023 yılında yüzde 29,8 oldu.
İstihdamdaki gençlerin yüzde 55,3'ü hizmet sektöründe
Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre genç nüfusun istihdam oranı, 2022 yılında yüzde 35,3 iken 2023 yılında yüzde 37,7'ye yükseldi. Genç erkeklerde istihdam oranı 2022 yılında yüzde 46,9 iken 2023 yılında yüzde 49,2, genç kadınlarda ise bu oran 2022 yılında yüzde 23,2 iken 2023 yılında yüzde 25,4 oldu.
Genç nüfusun istihdamı sektörlere göre incelendiğinde, istihdam edilen gençlerin 2023 yılında yüzde 13,6'sının tarım sektöründe, yüzde 31,1'inin sanayi sektöründe, yüzde 55,3'ünün ise hizmet sektöründe yer aldığı görüldü. İstihdam edilen genç erkeklerin yüzde 12,5'inin tarım sektöründe, yüzde 36,7'sinin sanayi sektöründe, yüzde 50,8'inin hizmet sektöründe yer aldığı
